Üyemiz, tarihçi, yazar Zafer Toprak’ın 3 Haziran 2023 günü vefat ettiğini öğrenmiş bulunuyoruz. Ailesine, sevenlerine, öğrencilerine baş sağlığı dileriz. Zafer Toprak, arkasında bıraktığı çok sayıda bilimsel çalışma ile daima hatırlanacaktır.
Hepimizin, ülkemizin başı sağolsun, kaybımız büyük.
Zafer Hocamız için 05 Haziran Pazartesi günü saat 11.00’de Boğaziçi Üniversitesi’nde tören düzenlenecek ve cenazesi aynı gün Zincirlikuyu Camii’nde kılınacak ikindi namazı sonrası Yeniköy Mezarlığı’na defnedilecek.
Prof. Dr. Zafer Toprak Saint Joseph Fransız Lisesi’nin ardından Mülkiye’nin Diplomasi ve Dış Münasebetler şubesinden mezun oldu. Yüksek lisansını Londra Üniversitesi’nde [LSE-SOAS], doktorasını İstanbul İktisat Fakültesi’nde yaptı. Akademik çalışmaları 19. ve 20. yüzyıl ekonomik ve toplumsal/kültürel tarih üzerine yoğunlaştı.
Başta Türkçe olmak üzere İngilizce, Fransızca, Almanca ve İtalyanca 20 kitabı ve 200 dolayında makalesi yayımlandı.
1972’de Londra Üniversitesi’nde öğretim görevliliğine başladı. 1977’de Boğaziçi Üniversitesi Beşeri Bilimler Bölümü’ne katıldı. Tarih Bölümü’nün kurucuları arasında yer aldı. Minnesota ve Paris üniversitelerinde konuk öğretim üyesi olarak bulundu. 1992-2013 yılları arası Boğaziçi Üniversitesi’nde çağdaş Türkiye ağırlıklı yüksek lisans ve doktora programlarını yürüten Atatürk Enstitüsü’nün başında bulundu. Koç Üniversitesi’nde de ders verdi.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Sümerbank, Akbank, Yapı Kredi Bankası, Milli Reasürans, Anadolu Sigorta gibi kuruluşların akademik kurumsal tarih kitaplarını hazırladı. “Toplum ve Bilim” dergisinin ve Yurt Yayınları’nın kurucuları arasında yer aldı. 11 ciltlik “Yurt Ansiklopedisi”nin ve 8 ciltlik “İstanbul Ansiklopedisi”nin genel koordinatörlüklerini üstlendi. “Tarih ve Toplum” ve “Toplumsal Tarih,” “İstanbul Dergisi,” “New Perspectives on Turkey” dergileriyle ile Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, Yurt Yayınları yayın kurullarında ve Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı’ın kuruluşunda aktif görev aldı. European Science Foundation projelerinde yöneticilik yaptı ve birçok uluslararası sempozyum düzenledi.
Türkiye İş Bankası Finans Müzesi’ni [Eminönü] ve Asım Kocabıyık Borusan Müzesi’ni [Periliköşk – Rumelihisar] kurdu. Yapı Kredi Bankası, Garanti Bankası ve Türkiye İş Bankası’nın birçok sergisinin küratörlüğünü üstlendi. Lozan Antlaşması’nın 90. yıldönümü nedeniyle İnönü Vakfı için hazırladığı “Lozan’dan Cumhuriyet’e İsmet İnönü” sergisi Türkiye’nin değişik kentlerini dolaştı.
Boğaziçi Üniversitesi Prof. Dr. Aptullah Kuran Üstün Hizmet ödülünü, “İttihat-Terakki ve Cihan Harbi” adlı kitabıyla Osmanlı Bankası-Garanti Bankası Bankacılık ve Finans Tarihi ödülünü, “Darwin’den Dersim’e Cumhuriyet ve Antropoloji” adlı eseriyle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Sedat Simavi Ödülü’nü kazandı.
Uzun süre St. Olaf College (Minnesota) Middle East & Mediterranean Overseas Programlarının başında bulundu ve bu görevi nedeniyle kendisine fahri doktora verildi.