Tekin Dereli

2013 Nobel Fizik Ödülü François Englert ve Peter W Higgs’e, doğruluğu yakın zamanda CERN’deki LHC’de (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı) yapılan ATLAS ve CMS deneylerinde gözlemleneceği tahmin edilen yeni bir parçacığın keşfiyle  kanıtlanmış, atom-altı parçacıkların kütlelerinin kaynağının anlaşılmasını sağlayan bir kuramsal mekanizmayı keşfetmiş olmaları nedeniyle verildi.

Standard Elektrozayıf Kuvvetler Teorisinin başlangıcı 1960’lardan önceye gider. Atom-altı tanecikleri oluşturan temel parçacıklar, ilk nesil elektron ve elektron nötrinosundan ibaret üç nesil halinde, dışarlama ilkesini sağlayan fermiyonlardır. Alınış-verilişiyle etkileşme kuvvetlerini taşıyanlar ise ilk örneği foton olan ve dışarlama ilkesine uymayan ara vektör bozonlardır.  Model kurmak için kullanılagelen kuantumlu relativistik ayar alan teorilerinde  temel  parçacıklara …

Özlem Keskin

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, 9 Ekim 2013 günü düzenlediği basın toplantısında Martin Karplus, Michael Levitt ve Areih Warshel’in “karmaşık kimyasal sistemlerin çok ölçekli modellerinin geliştirilmesine katkılarından dolayı” Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldüklerini açıkladı. Akademi, “Gerçek hayatı yansıtan bilgisayar modelleri, kimyada yapılan atılımların öncüsü oldu. Üç isim, Newton’un klasik fizik çalışmalarını temeli farklı olan kuantum fiziğiyle yan yana koymayı başardı” açıklamasını yaptı. Toplantıda ayrıca, söz konusu bilim insanlarının, kimyayı bilgisayar ortamına aktararak plastik top ve çubuklarla yapılan modellemeleri ortadan kaldırarak bu alanda çığır açtığı belirtildi. Böylece ilaç etkileşimlerinin yanı sıra güneş pilleri gibi gereçlerin …

Bilim Akademisi üyesi Ayşe Buğra’nın Gezi olayları üzerine Express dergisinde yayınlanan yazısı

Gezi’de başrolde gençler vardı, ama özellikle genç kadınlar damgalarını vurdu. Gezi kendiliğinden bir hareketti, ama Polanyi’nin deyişiyle, “toplumun kendini koruyuşu”ydu. Gezi büyük ölçüde bir orta sınıf hareketiydi, ama artık “orta sınıf” demek, büyük ölçüde “prekarya” demekti. Gezi ruhunun alâmet-i farikası bireysellikti, ama demokratik kitle örgütleri, sendikalar, dernekler ve sivil inisiyatifler sayesinde vücut buldu. Gezi bir başlangıçtı, mücadeleye devam. Ama nasıl? Hangi yollardan, hangi sorulardan? Ayşe Buğra’ya bağlanıyoruz…

Yazıya ulaşmak için tıklayınız.