AKP hükümeti iktidara geldiği seçimlerden sonraki 11 yılda bir defa %40’ın altında
oy aldı. 2009 belediye seçimlerinde Türkiye genelinde il genel meclisi oylarının
%38’ini alan AKP, bunun o sırada yaşanmakta olan büyüme düşüşü ve işsizliğin
sonucu olduğunu bildiği gibi, Temmuz 2007 genel seçimlerinden sonra yapılan
anketlerden de aldığı oyların büyük çoğunluğunun “iktisadi nedenler ile” verildiğini
biliyordu.
Gezi Parkı olaylarının baş aktörlerinden olan ‘gençler’ çeşitli şekillerde
betimlendi ve olgulaştırılarak kendilerine pek çok anlamlar yüklendi. Gezi parkı
olaylarının başlangıcını ve önderliğini yapan gençler, olayları destekleyenler
tarafından ‘Türkiye’ye AB üyesi ülke görünümü kazandıran kesim’ veya
‘Cumhuriyet’in güvencesi’ olarak nitelendirilirken, eleştirenler tarafından ‘silahlı
kuvvetlerden umudu kesilmişlere umut’, ‘konforlu ailelerin şımarık ve narsist
eğilimli çocukları’, ‘tek çocuk sendromu yaşayan bencil bireyler’, ‘sanal kimlik
arayışındaki sanal gençlik’ olarak betimlendi. Gezi parkı olaylarına daha nesnel
yaklaşmak isteyen bir kesim ise gençleri ‘Y Kuşağı’ veya ‘milenyum çocukları’
tanımlarını kullanarak kitleselleştirdi. Bu akımın rüzgarını arkasına alan
pazarlamacılar ‘Y Kuşağına’ yönelik satış ve pazarlama taktikleri üretirken, diğer
sektörler ‘Y Kuşağına’ özgü ürünler ve hizmetler tasarlamaya başladı.
Bireyciliklerine ve …
Siyaset Bilim yazını bize siyasal katılımın önemli kurumlarından olan siyasal
partilerin 19. ve 20. yüzyıldaki modernleşen toplumların ürünü olduklarını söyler.
Partiler, halktan gelen taleplere iktidarı ele geçirerek yanıt vermeyi amaçlar.
Postmodern çağımızda toplumsal talepler çeşitlenmekte, farklı biçimlerde dile
getirilmekte ve bu talepleri etkin bir biçimde biraraya getirip çözüm üretemedikleri
için, siyasal partilerin etkinlikleri azalmaktadır.
28 Mayıs – 15 Haziran 2013 günleri arasında Taksim Gezi Parkı’nda ortaya
çıkan olaylar zinciri ve onların Türkiye’nin 79 ilinde doğurmuş olduğu tepkiler
birbirine tamamen zıt iki açıklama çabasına yol açtı. Bunlardan birisi bu olayların
melun güçler tarafından demokratik oyla seçilen bir hükümeti yasal olmayan
yollarla devirmek için düzenlenen belki iç, belki dış mihrakların, belki de ortaklaşa
olarak tezgahladıkları bir oyun olarak takdim etti. Bir diğer yaklaşım ise bu
gelişmeleri üst statü gruplarını gecikmiş demokratikleşmesi ve demokrasi talebi
olarak kabul etti. Bu iki baskın görüşün yanısıra laikliğin korunması, Atatürk’e sahip
çıkma, çevrecilik v.b. bir dizi başka almaşık da dile getirildi. Bu kadar değişik
önermeler karşısında biz hangi nedenlerin 28 …
Gezi olayları diye adlandıracağımız, halen de devam eden, muhtemelen farklı
görünümlerde tekrar alevlenecek hareket tabii ki Türkiye’nin ve İstanbul’un özel
şartlarında doğmuştur. Bu bağlamın dışında bütün boyutlarıyla anlaşılması
herhalde imkansızdır; fakat Gezi olaylarını belli bir kuramsal çerçeveye yerleştirmek,
yani dünyanın farklı coğrafyalarında ve tarih içinde farklı dönemlerde ortaya çıkmış
ve incelenmiş hareketlerle benzerliğini öne çıkarmak olaylara daha geniş bir
perspektifle bakmaya imkan sağlayacaktır. Kanımca kullanılabilecek kavramsal
çerçeveler içinde özellikle bir tanesi dünya-tarihsel ekseni ön plana çıkarma
açısından daha açıklayıcı olabilir.
IHRNASS (International Human Rights Network of Academies and Scholarly Societies – Uluslararası Akademiler ve Bilim Toplulukları İnsan Hakları Ağı) basın açıklaması
IHRNASS (International Human Rights Network of Academies and Scholarly Societies – Uluslararası Akademiler ve Bilim Toplulukları İnsan Hakları Ağı) raporu
Science, 26.07.2013
“For Scientists, Protests Morph into Fight for Academic Freedom”
“Islamic finance sits awkwardly in a modern business school”
Bilim Akademisi üyesi Timur Kuran röportajı
Financial Times, 21 Temmuz 2013
Science, 19.7.2013
“Turkey must end violent response to protests”