Bilim Akademisi üyesi Zafer Toprak’ın Toplumsal Tarih dergisinin Ekim 2013 sayısında yer alan yazısı.
Sosyoloji 19. yüzyılın buhranlarına bir çözüm arayışıydı. Sanayi Devrimi ile birlikte kapitalizm iyice serpilmiş, emekçi kesimin talepleri gelişmiş ülkelerin ana sorunu olmuştu. Her türlü “aşırı” akımlar emekle sermaye arasındaki uyuşmazlıktan kaynaklanıyordu. Fransa’da sosyoloji Auguste Comte ile Le Play’in öncülüğünde doğdu. Osmanlı aydınları da benzer bir çizgiyi izlediler. Sosyoloji Batı’nın izinde bio-organisist ve psikolojik okulların güdümünde gelişti. Ünlü Ulum-ı İktisadiyye ve İctimaiyye Mecmuası uzviyetçi sosyolojinin temsilcisi oldu. Ancak Comte’un çizgisinden yola çıkan Durkheim ile sosyoloji bambaşka bir kisveye bürünüyordu.